Waarom Sproeit mijn Kat in Huis?

Je komt thuis, zet je tas neer… en ruikt het meteen: kattenurine. Niet uit de kattenbak, maar op de muur, deurpost of je bank. Sproeien in huis is één van de meest vervelende gedragingen van katten voor baasjes, en toch is het zelden “zomaar gedrag”. Katten sproeien namelijk altijd met een reden. In deze blog lees je waarom ze het doen, wat het verschil is met plassen, én wat je eraan kunt doen.
Wat is sproeien eigenlijk?
Sproeien is iets anders dan gewoon plassen. Waar plassen meestal op een horizontale ondergrond gebeurt (zoals de bodem van de kattenbak), gebeurt sproeien vaak tegen een verticale ondergrond. Je kat gaat staan, trilt met zijn staart en laat een kleine hoeveelheid urine los tegen bijvoorbeeld een muur of meubel. Het is vooral een manier van communiceren – niet per se een ongelukje.
Waarom sproeit je kat?
1. Territorium afbakenen
Katten zijn territoriale dieren. Door te sproeien laten ze hun geur achter, een duidelijke boodschap voor andere katten: “dit is van mij.” Dit gedrag zie je vaker bij niet-gecastreerde katers, maar ook poezen kunnen sproeien – zeker als ze zich onveilig voelen in hun omgeving.
2. Stress of onzekerheid
Veranderingen in huis (nieuw meubilair, verbouwing, een baby of andere huisdieren) kunnen stress veroorzaken. Sproeien kan dan een manier zijn om controle te herwinnen en zich weer ‘veilig’ te voelen.
3. Nieuwe of vreemde geuren
Ruikt je kat een andere kat via jouw kleding, of via het raam? Dan kan dat aanleiding zijn om te gaan sproeien. Vooral katten die niet naar buiten kunnen, kunnen zich hierdoor extra opgejaagd voelen.
4. Medische oorzaak
Hoewel sproeien vaak gedragsmatig is, kan het ook voortkomen uit lichamelijke problemen zoals een blaasontsteking of pijn bij het plassen. Zeker als je kat ook buiten de kattenbak plast, is het verstandig om lichamelijke oorzaken uit te sluiten.
Wat kun je doen?
-
Laat je kat medisch checken bij aanhoudend sproeigedrag – zo sluit je lichamelijke klachten uit
-
Zorg voor een rustige, voorspelbare omgeving – katten houden van routine
-
Reinig besproeide plekken grondig met een geurverwijderaar die enzymen bevat (geen chloor!)
-
Zet meerdere kattenbakken neer als je meer dan één kat hebt – en houd ze schoon
-
Gebruik feromonenproducten zoals sprays of verdampers die een kalmerend effect hebben
-
Overweeg castratie/sterilisatie – dit vermindert in veel gevallen het sproeigedrag
Het is belangrijk om te weten dat je kat niet ‘ondeugend’ is als hij sproeit. Hij probeert iets duidelijk te maken. En hoe frustrerend het ook kan zijn, straf helpt zelden – het maakt de stress vaak alleen maar erger. Begrip, geduld en gerichte actie werken beter én zorgen voor een blijvend effect.
Heb je twijfels over het sproeigedrag van je kat of weet je niet waar te beginnen? Stel je vraag via de VETTS app en onze dierenartsen staan voor je klaar!